Katedra Edukacji Muzycznej
Katedra Edukacji Muzycznej w latach 2004-2006 działała w strukturze Wydziału Kompozycji, Interpretacji, Edukacji i Jazzu; wcześniej należała do Wydziału Wychowania Muzycznego, kolejno jako: Katedra Problematyki Wychowania Muzycznego, Katedra Pedagogiki Wychowania Muzycznego. Na jej czele stali doc. Franciszek Ryling oraz prof. Józef Powroźniak; najdłużej, bo ok. 20 lat funkcję Kierownika Katedry pełnił prof. dr hab. Leon Markiewicz; w latach 2005-06 Kierownikiem Katedry Edukacji Muzycznej był prof. Czesław Freund. W 2006 roku Katedra przekształcona została w Zakład Edukacji Muzycznej, funkcję kierownika Zakładu pełni dr Anna Waluga.
Główne kierunki działalności Katedry
- teoria i metodyka szkolnej edukacji muzycznej
- popularyzacja metod Zoltána Kodálya. Carla Orffa i Emila Jaques-Dalcroze’a
- teoria i praktyka kształcenia słuchu
- popularyzacja sztuki muzycznej
- działalność twórcza i pedagogiczna w zakresie rytmiki
- muzyka w działaniach terapeutycznych
Członkowie Katedry brali udział w pozadydaktycznej działalności kulturotwórczej jako autorzy i kierownicy ogólnopolskich konferencji naukowych, warsztatów, seminariów, autorzy fachowych książek, artykułów, referatów, członkowie środowiskowych i ogólnopolskich przeglądów i konkursów muzycznych, rzeczoznawcy w szkolnictwie muzycznym i ogólnym, popularyzatorzy muzyki na koncertach dla dzieci, młodzieży i melomanów.
Od 1982 chlubną kartą Katedry Edukacji Muzycznej była działalność w zakresie ogólnopolskiego i międzynarodowego ruchu kodályowskiego, przejawiająca się m.in. poprzez organizację i prowadzenie polsko-węgierskich seminariów kodályowskich, ścisłą współpracę z Instytutem Zoltána Kodálya w Kecskemet na Węgrzech oraz prowadzenie prac nad powstaniem polskiej adaptacji tej koncepcji edukacji muzycznej. Miejscem praktycznego zastosowania są tzw. "klasy śpiewające", utworzone w Szkole Podstawowej nr 1 w Katowicach.
Drugim intensywnie rozwijającym się nurtem działalności katedry były prace nad koncepcją wychowania muzycznego Emila Jaques-Dalcroze’a, prowadzone w formie m.in. artystycznych pokazów, kursów, warsztatów i publikacji naukowych. Zasięg tych prac obejmuje wiele krajów Europy i świata.
Skład Katedry Edukacji Muzycznej (w ostatnim roku działalności - 2005/2006)
- Kierownik Katedry:
- prof. Czesław Freund (chór kameralny, dyrygentura)
- Członkowie Katedry:
- wykł. Aleksandra Bilińska (improwizacja fortepianowa, analiza dzieła muzycznego)
- asyst. Grażyna Darłak (warsztaty orffowskie, warsztaty słuchania muzyki)
- wykł. dr Barbara Dutkiewicz (improwizacja fortepianowa, rytmika)
- adt II st. Barbara Gruberne-Bernacka (metodyka prowadzenia rytmiki, proseminarium metody Dalcrozea)
- wykł. Justyna Kińczyk (psychologia kliniczna)
- asyst. Dominika Lenska (ćwiczenia z metodyki i teorii edukacji muzycznej, warsztaty kodályowskie, instrumenty szkolne)
- wykł. Magdalena Łazarz (improwizacja fortepianowa)
- st. wykł. Iwona Mida (historia kultury, historia muzyki, literatura muzyczna, improwizacja fortepianowa)
- adt Anetta Pasternak (rytmika, kompozycja ruchowa utworów muzycznych)
- st. wykł. dr Barbara Stencel (kształcenie słuchu, metodyka kształcenia słuchu, metodyka zasad muzyki i nauki o muzyce)
- asyst. Anna Szczepańska (rytmika, technika ruchu)
- adt dr Jolanta Szlezynger-Gralewska (pedagogika, psychologia)
- st. wykł. dr Elżbieta Szwed (podstawy muzykoterapii)
- adt dr Anna Waluga (metodyka i teoria edukacji muzycznej, seminarium pracy magisterskiej)
- wykł. Katarzyna Rzońca (defektologia z elementami fizjologii)
Przedsięwzięcia naukowo-artystyczne w latach 1998-2005
- 2-3.04.1998 – I Ogólnopolskie Spotkania Rytmiki – Katowice '98, sesja artystyczno-naukowa; referaty wygłosili: S. Esztenyi (AM Warszawa) – Zastosowanie modeli interwałowych we współczesnej improwizacji fortepianowej; A. Gronau-Osińska (AM Warszawa) – Analiza muzyczno-ruchowa. Kategorie analityczne dotyczące muzyki XX wieku; M. Jałocha (WSP Zielona Góra) – Zobrazowanie cech ekspresowych muzyki współczesnej przez zespoły rytmiki; A. Pasternak (AM Katowice) – Translacja dźwięku na gest poprzez użycie języka symboli w teatralnych interpretacjach muzyki Teatru Rytmu "Katalog". Wpływ współczesnych technik tańca na estetykę i ekspresję ruchu studentek rytmiki (technika ruchu oparta o teorię R. Labana, technika Marty Graham); M. Sojka (AM Warszawa) – Wybrane elementy techniki Hortona i propozycje ich zastosowania w kształcie ruchowym rytmiczek.
- 25-27.03.1999 – II Ogólnopolskie Spotkania Rytmiki-Katowice ’99; warsztaty twórcze prowadzili: M. Berent-Kupsik (AM Poznań), G. Przybylska (AM Berlin), A. Pasternak (AM Katowice), S. Esztenyi (AM Warszawa), A. Gronau-Osińska (AM Warszawa), A. Orłowska (AM Poznań), G. Piskorz (AM Katowice), A. Bilińska (AM Katowice).
- 24-26.03.2000 – Ogólnopolskie Warsztaty Rytmiki (warsztaty choreoterapeutyczne, wieczór interpretacji ruchowych muzyki).
- 4.04.2000 – sesja naukowa "Muzyka w działaniach terapeutycznych" – referaty wygłosili: dr Elżbieta Szwed – Muzykoterapia w świetle historii; Maciej Kierył – Muzyka jednorodna emocjonalnie; Ewa Przeczek – Relaks jako element procesu dydaktycznego; Rafał Iwański – Choreoterapia – projekty społeczne Teatru Tańca w Bytomiu; Rafał Iwański – prezentacja choreoterapii dla osób z głębokim upośledzeniem umysłowym; Maciej Kierył – mobilna kreacja muzyczna.
- 5-7.04.2002 – Ogólnopolska Sesja Warsztatowa "Muzyka i ruch w działaniach terapeutycznych" (zorganizowana w ramach specjalności rytmika).
Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Muzyka w szkole XXI wieku. Tradycja i współczesność". - 21-23.03.2003 – II Ogólnopolska Sesja Warsztatowa "Muzyka i ruch w działaniach terapeutycznych".
- 11.12.2003 – Seminarium poświęcone pamięci Marii Wieman, wybitnego pedagoga metodyki rytmiki. W programie: lekcje pokazowe, warsztaty, koncert w wykonaniu studentek i pedagogów rytmiki AM w Katowicach.
- 2-4.04.2004 – III Ogólnopolska Sesja Warsztatowa "Muzyka i ruch w działaniach terapeutycznych". W ramach Sesji odbył się koncert "Wieczór interpretacji ruchowych muzyki".
- 15-16.04.2004 – Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Literatura muzyczna XX wieku we współczesnej szkole".