Biografie
Trzęsiok Marcin, dr hab., prof. AM
Wykształcenie:
- 1998: magisterium (z wyróżnieniem) na podstawie pracy „Pierrot lunaire Arnolda Schönberga. Analiza i interpretacja” (promotor: mgr Stanisław Kosz), specjalność: teoria muzyki, Wydział Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
- 2006: doktorat (z wyróżnieniem), na podstawie pracy: „Związki między refleksją estetyczną a twórczością muzyczną we wczesnym romantyzmie niemieckim” (promotor: prof. dr hab. Leszek Polony, recenzenci: prof. dr hab. Maria Piotrowska, prof. dr hab. Władysław Stróżewski), Wydział Filozoficzny, Uniwersytet Jagielloński
- 2015: habilitacja na podstawie pracy „Dyptyk tragiczny. Muzyka i mit w Królu Edypie i Apollu Igora Strawińskiego (recenzenci: prof. dr hab. Anna Granat-Janki, prof. dr hab. Jolanta Szulakowska-Kulawik, prof. dr hab. Mieczysław Tomaszewski)
Zatrudnienie:
- Katedra Kompozycji i Teorii Muzyki, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego
w Katowicach: 1998-2007 asystent, 2007-2016 adiunkt, od 2016 profesor nadzwyczajny
Stypendia:
- Stypendium im. J.G. Herdera we Wiedniu (1999/2000)
Nagrody:
- I nagroda w XII Konkursie Prac Magisterskich Absolwentów Akademii Muzycznych w Polsce
w kategorii Teoria Muzyki i Reżyseria Muzyczna (Gdańsk 2000) - wyróżnienie w programie Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2007)
- Nagroda im. Ks. Prof. Hieronima Feichta (2012)
- Nagroda Honorowa Związku Kompozytorów Polskich (2015)
Pełnione funkcje:
- Członek Rady Programowej Festiwalu „Katowice Kultura Natura” (od 2014)
- Członek i wiceprzewodniczący Rady Programowej PWM (od 8. października 2015)
- Kurator serii książkowej „Biblioteka Res Facta Nova” (wydawanej przez PWM)
- Ekspert NCN w panelu Kultura i Twórczość Kulturowa
- Członek zarządu ZKP (kadencja 2011-2013)
- Członek zarządu Sekcji Muzykologów ZKP (kadencja 2017-2019, 2019-2021)
- Członek redakcji „Res Facta Nova”
- Prodziekan Wydziału Kompozycji, Interpretacji, Edukacji Muzycznej i Jazzu (kadencja 2008-2012)
- Prorektor ds. studenckich, współpracy z zagranicą i rozwoju uczelni (kadencja 2012-2016)
- Opiekun naukowy Koła Naukowego Kompozytorów i Teoretyków Muzyki AM w Katowicach
DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA
Publikacje książkowe (monografie):
- „Krzywe zwierciadło proroka. Rzecz o Księżycowym Pierrocie Arnolda Schönberga”. Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, Katowice 2002
- „Pieśni drzemią w każdej rzeczy. Muzyka i estetyka wczesnego romantyzmu niemieckiego” (w ramach: „Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Seria humanistyczna”), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2009
- „Dyptyk tragiczny. Muzyka i mit w Królu Edypie i Apollu Igora Strawińskiego”. Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, Katowice 2015
Publikacje książkowe (inne):
- „Rozmowy o festiwalu”; MFMW Warszawska Jesień, Warszawa 2013
- „Rozmowy o festiwalu. Marcin Trzęsiok et consortes”; MFMW Warszawska Jesień, Warszawa 2015
Redakcje:
- „Styl późny w muzyce, literaturze i kulturze”, red. W. Kalaga, E. Knapik; współpraca P. Jędrzejko, S. Kosz, M. Trzęsiok, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2002
- „Musica inter artes. Muzyka – sztuki plastyczne – teatr – literatura – filozofia”, red. S. Kosz i M. Trzęsiok, Wydawnictwo AM w Katowicach, Katowice 2013
- „W ogrodzie muzyki. Eseje interdyscyplinarne”, Katowice 2016
- Współredakcja (z Joanną Soćko) materiałów pokonferencyjnych „Efekt Lutra” dla „Konteksty” 3/2018
- Seria przekładów „Biblioteka Res Facta Nova”, Polskie Wydawnictwo Muzyczne
Publikacje w monografiach wieloautoskich:
- „Styl późny w twórczości A. Skriabina”, [w:] „Styl późny w muzyce, literaturze i kulturze”, red. W. Kalaga, E. Knapik, Katowice 2003
- Śpiew to istnienie. Estetyka muzyczna R.M. Rilkego” [w:] „Filozofia muzyki”, red. K. Guczalski, Kraków 2003
- „Ironia romantyczna w muzyce”, [w:] „Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie)”, red. S. Balbus, A. Hejmej, J. Niedźwiedź, Kraków 2004
- „Estetyczny rewizjonizm w stylu późnym Roberta Schumanna”, [w:] „Styl późny z muzyce, literaturze i kulturze”, t.2, red. E. Borkowska, E. Knapik, Katowice 2006
- „Klasycyzm Mozarta w perspektywie estetyki Kanta i Schillera”, [w:] „Mozart i współcześni. Muzyka w Europie środkowej w XVIII wieku”, red. R. Golianek, B. Stróżyńska, Łódź 2008
- „Claude Debussy. A Grammar of Imagination”, [w:] „Interdisciplinary Studies in Musicology 7”, red. M. Jabłoński, Poznań 2008
- „Beethoven der Schriftstellern”, [w:] „Beethoven 4. Studien und Interpretationen”, red. M. Chrenkoff, M. Tomaszewski, Kraków 2009
- „Th. W. Adornos Wien”, [w:] „Beethoven 4. Studien und Interpretationen”, red. M. Chrenkoff, M. Tomaszewski, Kraków 2009
- „Persefona Igora Strawińskiego: między (greckim) losem a (chrześcijańską) łaską”, [w:] „Dzieło muzyczne i jego funkcje”, red. A. Nowak, Bydgoszcz 2010
- „Narodziny dodekafonii z ducha teozofii? Schönberg, Swedenborg i metempsychoza”,
[w:] „Kompozytor i jego świat. Bronisław Kazimierz Przybylski in memoriam”, red. E. Kowalska-Zając, M. Szoka, Łódź 2012 - „Natur als Idee und Natur als Erfahrung. Beethoven und Takemitsu“, [w:] „Beethoven 5. Studien und Interpretationen“, red. M. Tomaszewski, M. Chrenkoff, Kraków 2012
- „Ton tragiczny w Apollon musagète Igora Strawińskiego“, [w:] „Analiza dzieła muzycznego. Historia-Theoria-Praxis”, red. A. Granat-Janki, Wrocław 2012
- „Religia i nicość. Kaplica Marka Rothko i Mortona Feldmana”, [w:] „Musica inter artes. Muzyka – sztuki plastyczne – teatr – literatura – filozofia”, red. S. Kosz, M. Trzęsiok, Katowice 2013
- „Immediacy and Convention in Igor Stravinsky’s Orpheus”, [w:] “Music: Function and Value. Proceedings of the 11th International Congress of Musical Signification”, red. T. Malecka,
M. Pawłowska, Kraków 2013 - “Apparent Beauty and Hidden Beauty”, [w:] “Music as a Message of Truth and Beauty”,
red. Teresa Malecka, Małgorzata Pawłowska, Kraków 2014 - „Zapiski na marginesach Święta wiosny – Trzy liryki japońskie Igora Strawińskiego”, [w:], „Święto wiosny. Dwie perspektywy”, red. M. Szoka, T. Majewski, Łódź 2014
- „Erhabenheit, Enthusiasmus und Ironie als Komplex von Kategorien welche die musikalische Vorstellung nach 1750 mitgeprägt haben“, [w:] „Beethoven 6. Studien und Interpretationen“, red. M. Tomaszewski, M. Chrenkoff, Kraków 2015
- „W lesie symboli. Na tropie retoryki muzycznej Aleksandra Skriabina“, [w:] „Aleksander Skriabin. Mistyczna droga muzyki”, red. J. Szerszenowicz, Łódź 2016
- „O rozpoczynaniu i kończeniu, czyli co się rodzi, gdy przemija postać świata” [w:] „Styl późny w muzyce, literaturze i kulturze 3”, red. E. Knapik, A. Woźniakowska, W. Stępień, J. Szurman, Katowice 2016
- „Muzyka i pamięć. O muzycznych implikacjach teorii rezonansu morficznego Ruperta Sheldrake’a” [w:] „Muzyka i filozofia I”, red. K. Lipka, Warszawa 2017
- „Der bestirnte Himmel über mir. Beethoven, (Mahler, Webern)“, [w:], „Beethoven 7. Studien und Interpretationen“, red. M. Chrenkoff, Kraków 2018
- „Henryk Mikołaj Górecki’s String Quartet No. 2, Quasi una fantasia. An Essay in Hermeneutics“, [w:] „Beethoven 7. Studien und Interpretationen“, red. M. Chrenkoff, Kraków 2018
- „The Tonal Perspective. Contributions to the Anthropology of Modern Painting and Music“,
[w:] „Beethoven 7. Studien und Interpretationen“, red. M. Chrenkoff, Kraków 2018
Hasła encyklopedyczne:
- „Rilke”, Encyklopedia Muzyczna PWM, t. VIII, 2004
- „Proust”, Encyklopedia Muzyczna PWM, t. VIII, 2004
- “Wagner – poglądy estetyczne”, Encyklopedia Muzyczna PWM, t. XI, 2012
Publikacje w czasopismach muzycznych:
- „O pięknie muzycznym”. „Dysonanse” 1/1997
- „Granice estetyki”. „Ruch Muzyczny” 8/2001
- „Studium dymu. Muzyka w twórczości Zbigniewa Herberta”. „Ruch Muzyczny” 17-18/2003
- „Wschód, czy daleki?”. „Klucz” 4/2004
- „Krystian Zimerman doktorem honoris causa Akademii Muzycznej w Katowicach”. „Ruch Muzyczny” 8/2005
- „Muzyka doświadczenia”. „Res Facta Nova” 9 (18)/2007
- „Ani kapłan, ani błazen. Nad projektem muzykologii niekonwencjonalnej Macieja Jabłońskiego”. „Ruch Muzyczny” 6/2009
- „Siedem dni w Helsinkach z muzyką (nie tylko) niemiecką”. „Ruch Muzyczny” 5/2011
- „Postscriptum”. „Klucz” 10/2011
- „W poszukiwaniu Miłości i Harmonii. O filozofii muzyki Bohdana Pocieja”. „Res Facta Nova” 13(22)/2013
- „Regeneracja i rezygnacja. II Kwartet smyczkowy Quasi una Fantasia Henryka Mikołaja Góreckiego”. „Scontri” 3/2016
- „Glossa do Z Księgi nocy I Marka Stachowskiego”. „Teoria muzyki” 13/2018
- „Hołd w czapce błazeńskiej. Sonata Strawińskiego i Sonata F-dur op. 54 Beethovena”. „Scontri” 5/2018
- “Reflections on art, aesthetics, and therapeutic context in music therapy” (wraz Ludwiką Konieczną-Nowak), “Nordic Journal of Music Therapy” 27/2018
- „Beauty Radiated in Eternity. Eugeniusza Knapika mimowolna rozmowa z Karolem Szymanowskim”. „Polski Rocznik Muzykologiczny” XVIII/2020
Publikacje w czasopismach humanistycznych:
- „Do Rainera Marii Rilkego. List”, „Zeszyty Literackie” 4(116)/2011
- „Zmysł nieskończoności. Schleiermacher i idea muzyki absolutnej”, „Konteksty” 3/2018
- „Muzyka jako teofania? Pytania to George’a Steinera”, „Principia” 2019, t. 66
Wywiady:
- „Muzyka rzeczywistego świata. Z Aleksandrem Nowakiem rozmawia Marcin Trzęsiok”, „Kwarta” 1(16)/2011
- „Pełnia brzmienia i pełnia znaczenia – z Aleksandrem Lasoniem rozmawia Marcin Trzęsiok”, „Ruch muzyczny” 7/2012
- „Zestroić polifonię zainteresowań. Z Mieczysławem Tomaszewskim rozmawia Marcin Trzęsiok”, „Ruch Muzyczny” 5/2018
Recenzje:
- „Nostalgia bez granic?”. „Ruch Muzyczny” 11/2009 [o książce „Romantyzm bez granic” Bohdana Pocieja]
- „Zaklinanie utopii”. „Ruch Muzyczny” 4/2010 [o książce „Utopia urzeczywistniona” Krzysztofa Lipki]
- „Siglind Bruhn: Messiaen’s Interpretation of Holiness and Trinity”. “Muzyka” 2(217)/2010
- „Strefa ciszy”. „Ruch Muzyczny” 8/2011 [o CD „Chamber music” Stanisława Bromboszcza]
- „Mała chmura, wielki deszcz”. „Klucz” 9/2011 [o przedstawieniu „Sudden Rain” Aleksandra Nowaka]
- „Mapy snów, mapy światów”. „Klucz” 9/2011 [o przedstawieniu „La Liberta Chiama la Liberta” Eugeniusza Knapika]
- „Muzyka, magia, rytuał. Świadomość nowoczesna jako świadomość mityczna”. „Ruch Muzyczny” 16/17//2011 [o książce „Neo-mythologism in Music” Victorii Adamenko]
- „Kinga Kiwała, Dzieło symfoniczne w perspektywie polskich koncepcji fenomenologicznych. Lutosławski, Górecki, Penderecki. Kraków 2013”. „Muzyka” 2(237)/2015
- „Spór o dziedzictwo muzyczne XX wieku”, „Res Facta Nova” 20(29)/2019
Przekłady (z angielskiego, niemieckiego i francuskiego):
- George Steiner, Errata. „Res Facta Nova“ 10 (19)/2008
- Adrian Thomas, „Energia – ruch – życie. Geneza Elementi”. „Scontri” 1/2013
- David Harrington, „Henryk Mikołaj Górecki i Kronos Quartet”. „Scontri” 1/2013
- Constantin Floros, „Przesłania muzyki upublicznione i prywatne”. „Teoria muzyki” 6/2015
- Theodor W. Adorno, „Schubert”. „Scontri” 3/2016
- Olivier Messiaen, „Czas”. „Scontri” 4/2017
- Didier van Moere, „Szymanowski i muzyk francuska”. „Scontri” 4/2017
Współpraca translatorska:
- Siglind Bruhn, „Astronomia, matematyka i religia w operze Die Harmonie der Welt Paula Hindemitha”, przeł. Wojciech Stępień, współpraca Marcin Trzęsiok. „Scontri” 2/2015
- Toru Takemitsu, „Sen i liczba”, przeł. Magdalena Stochniol, współpraca Marcin Trzęsiok. „Scontri” 2/2015
- Robert S. Hatten, „W stronę wirtualnej ludzkiej agensowości w tonalnej muzyce instrumentalnej: od sił muzycznych ku podmiotowości”, przeł. Małgorzata Pawłowska, współpraca Marcin Trzęsiok. „Scontri” 3/2016
Publikacje w książkach programowych:
- Autorstwo esejów programowych dla festiwali i instytucji muzycznych, w tym:
- Teatr Wielki – Opera Narodowa, Warszawa
- Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, Katowice
- Festiwal Sacrum/Profanum, Kraków
- Festiwal Katowice Kultura-Natura
Publikacje w książeczkach płytowych:
- Szostakowicz, Schnittke, Piano Quintets, Marcin Sikorski – fortepian, Akademos String Quartet, ŚTMCD 04, ZAIKS 2009
- Krzeszowiec, „Fratres”, DUX 2011
- Lasoń Enseble, Polish Piano Quintetes, CD Accord, ACD 178-2, 2012
- Aleksander Nowak, “3x4+8”, CD Accord, ACD 180-2, 2012
- Kwartet Śląski, „Mistrz i uczeń. Szabelski. Górecki. Knapik”, Fundacja Musica Pro Bono, FMPB CD 024, ZAIKS 2014
- Szymon Krzeszowiec, Bartłomiej Nizioł, Adam Krzeszowiec, „Project Hungarica”, CD Accord, ACD 226-2, 2016
- Wajnberg Trio, „Wajnberg, Tansman, Czajkowski”, CD Accord, ACD 247-2, 2018
Warsztaty:
- Seminarium krytyki muzycznej Warszawskiej Jesieni, Warszawa (2012, 2013, 2014, 2015, 2016)
- Warsztaty krytyki muzycznej NIFC – przy festiwalu Katowice Kultura Natura (17-20.05.2018)
- Warsztaty krytyki muzycznej NIFC – Warszawa/Radziejowice (16-19.10.2020)