12 listopada 1979 roku decyzją Rady Ministrów Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna w Katowicach otrzymała nazwę Akademii Muzycznej, obierając sobie za patrona wybitnego kompozytora, przedstawiciela Młodej Polski w muzyce, Karola Szymanowskiego.
Karol Szymanowski
Karol Szymanowski urodził się 3 października 1882 roku w Tymoszówce; kompozytor, pianista, pedagog i krytyk muzyczny. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku siedmiu lat, początkowo pod kierunkiem swojego ojca, Stanisława Korwin-Szymanowskiego, następnie u Gustawa Neuhausa w Elizawetgradzie. Po przeniesieniu się do Warszawy (1901) pobierał prywatne lekcje harmonii u Marka Zawirskiego oraz kontrapunktu i kompozycji u Zygmunta Noskowskiego. W pierwszym okresie twórczości Szymanowskiego, pozostającego wówczas pod wpływem romantyków i neoromantyków - m.in. R. Wagnera, A. Skriabina i R. Straussa - powstają m.in.: Wariacje fortepianowe op. 3, Preludium i fuga cis-moll, Sonata fortepianowa c-moll op. 8 (nagrodzona I nagrodą na Konkursie Kompozytorskim im. Fryderyka Chopina we Lwowie, 1910), Uwertura koncertowa E-dur op. 12, Symfonia f-moll op. 15, II Sonata fortepianowa, pieśni z towarzyszeniem fortepianu.
W 1905 roku wraz z Grzegorzem Fitelbergiem, Ludomirem Różyckim i Apolinarym Szeluto założył Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich działającą pod mecenatem Władysława Lubomirskiego, zajmującą się głównie promocją twórczości polskich kompozytorów współczesnych. W latach 1911-1913 Szymanowski często przebywał w Wiedniu; w 1912 roku zawarł 10-letni kontrakt wydawniczy z firmą Universal Edition.
Podróż do Włoch, Sycylii i Tunisu (1914), a następnie pobyt w Paryżu i Londynie spowodowały zwrot w stylu Szymanowskiego; silny wpływ wywarł na niego impresjonizm Debussy’ego, twórczość Ravela i Strawińskiego, a także kultura Wschodu oraz Starożytności. Ważniejsze kompozycje z tego okresu to: III Symfonia "Pieśń o nocy" op. 27, Mity op. 30, Metopy op. 29, Maski op. 34, 12 Etiud op. 33, III Sonata op. 36, I Koncert skrzypcowy op. 35, I Kwartet smyczkowy op. 37, Pieśni muezina szalonego op. 42 do słów Jarosława Iwaszkiewicza, Król Roger z librettem J. Iwaszkiewicza op. 46.
W przededniu I wojny światowej Szymanowski powrócił do Tymoszówki, gdzie pozostał do 1917 roku; następnie schronił się w Elizawetgradzie, skąd w 1919 roku wyjechał do Warszawy. W 1927 roku objął stanowisko dyrektora Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Warszawie, po przemianowaniu Konserwatorium na Wyższą Szkołę Muzyczną był jej pierwszym rektorem (w latach 1930-1932). W roku 1930 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym roku na stałe zamieszkał w Zakopanem, w willi "Atma".
W trzecim okresie twórczości Szymanowskiego, określanym mianem "narodowego", powstały m.in.: Pieśni kurpiowskie, Słopiewnie do tekstów J. Tuwima op. 46, cykl 20 Mazurków na fortepian op. 50, Harnasie na tenor, chór i orkiestrę op. 55, Stabat Mater op. 53, II Kwartet smyczkowy op. 56, IV Symfonia koncertująca op. 60, II Koncert skrzypcowy op. 61.
Koncertował jako pianista m.in. w Stanach Zjednoczonych, Londynie, Paryżu, Francji, Belgii, Holandii, Anglii, Włoszech, Jugosławii, Bułgarii, Niemczech, Szwecji, Danii, Norwegii i Związku Radzieckim. Szymanowski doskonale władał piórem, zajmował się zarówno działalnością czysto literacką (zaginiona powieść Efebos), jak i publicystyką muzyczną.
Członek honorowy České Akademie Véd a Uméni (1928), Łotewskiego Konserwatorium Muzycznego w Rydze, Królewskiej Akademii św. Cecylii w Rzymie (1933), Królewskiej Akademii w Belgradzie (1933).
Chorujący na gruźlicę Szymanowski często wyjeżdżał dla ratowania zdrowia za granicę; zmarł w sanatorium koło Lozanny w Szwajcarii 29 marca 1937 roku.
