fot. Izabela Lechowicz
Szymon Bywalec ukończył z wyróżnieniem dyrygenturę symfoniczno-operową w klasie prof. Jana Wincentego Hawela w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. W latach 2006-2013 był dyrektorem artystycznym Akademickiej Orkiestry Symfonicznej. Współpracował wówczas jako asystent dyrygenta zarówno orkiestry akademickiej jak i NOSPR m.in. z: Gabrielem Chmurą (AM), Paulem McCreeshem (NOSPR), Jackiem Kaspszykiem (NOSPR, AM), Krzysztofem Pendereckim (NOSPR, AM), François-Xavierem Rothem (OMN), Arturo Tamayo (AM), Takuo Yuasa (AM). Jest także absolwentem Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie studiował obój u prof. Jerzego Kotyczki.
Jako stypendysta sieneńskiej Accademia Musicale Chigiana doskonalił swój warsztat dyrygencki pod kierunkiem G. Gelmettiego i L. Zagroska. Brał udział w kursach mistrzowskich dla dyrygentów, prowadzonych m.in. przez G. Chmurę, K. Masura, Z. Peskó, P. Bouleza. Uzyskał I nagrodę w II Ogólnopolskim Przeglądzie Młodych Dyrygentów w Białymstoku (1998) oraz dwie nagrody pozaregulaminowe w VI Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. Jako dyrygent symfoniczno-operowy występował na estradach Polski, Europy i Azji, m.in. w wiedeńskim Konzerthaus (dwukrotnie) w lipskim Gewandhaus oraz na różnych estradach m.in. Francji, Niemiec, Danii, Norwegii, Słowacji, Korei Południowej, Chin, Kirgistanu, Rumunii, Belgii.
Współpracował m.in. z Rumuńską Narodową Orkiestrą Radiową, Słowacką Filharmonią Narodową, Camerata Strumentale „Citta di Prato”, Ensemble Orchestral Contemporain, Melos Ethos Ensemble, Orkiestrą Sinfonia Varsovia i wielu innymi orkiestrami filharmonicznymi i kameralnymi w Polsce i za granicą. Regularnie współpracuje z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach. Jest również dyrektorem artystycznym i pierwszym dyrygentem Orkiestry Muzyki Nowej, którą prowadził podczas licznych festiwali jak np.: Warszawska Jesień, Melos-Ethos w Bratysławie, Beijing Modern w Pekinie, Hindsgavl Festival i Klang Festival w Danii, promując na estradach świata współczesną muzykę polską i śląską, za co m.in. otrzymał w 2014 roku honorową nagrodę Związku Kompozytorów Polskich.
Dyrygent ma w swym dorobku wiele światowych i polskich prawykonań. Nagrania dokonane z różnymi orkiestrami trzykrotnie były rekomendowane na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO (2007, 2009, 2010) zdobywały również inne nagrody fonograficzne jak Pizzicato Supersonic Award (2009) czy „Lyt til Nyt” P2 Pris (2013). W 2016 roku ukazała się na rynku fonograficznym płyta CD nagrana wraz z OMN i włoskim klarnecistą Michele Marellim dla firmy DECCA. Nagrania zespołów poprowadzonych przez Szymona Bywalca można znaleźć na ponad 20 płytach CD i kilku płytach DVD (nagranych dla takich wytwórni jak: Anaklasis, Aurora, BIS, Dacapo Records, Decca, DUX, Kairos, Pomaton). Wiele z nich zostało uhonorowanych nagrodami przemysłu fonograficznego.
Od 2014 roku prowadzi cykl koncertów Orkiestry Muzyki Nowej w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, w ramach którego wykonane zostały utwory takich kompozytorów jak: Hans Abrahamsen, Louis Andriessen, Michael Beil, John Cage, Morton Feldman, Gerard Grisey, Toshio Hosokawa, Helmut Lachenmann, György Ligeti, Olivier Messiaen, Tristan Murail, Per Nørgård, Stefan Prins, Fausto Romitelli, Kaija Saariaho, Rebecca Saunders, Salvatore Sciarrino, Simon Steen-Andersen, Niels Rønsholdt, Jennifer Walshe oraz utwory ponad 40 twórców polskich.
Ostatnio (2023, 2024) poprowadził Międzynarodowe Kursy Muzyki Współczesnej w Boswil/Lucerna (Szwajcaria), dyrygował również koncertem inauguracyjnym Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” w Filharmonii Narodowej (2023). Od 2011 jest członkiem Komisji Programowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, a w latach 2013-2016 był dyrektorem artystycznym festiwalu „Musica Polonica Nova”.
Od 1999 roku jest wykładowcą na Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w której obecnie prowadzi klasę dyrygentury symfoniczno-operowej. W czerwcu 2024 roku uzyskał tytuł profesora sztuki. Za promowanie muzyki polskiej współczesnej za granicą otrzymał wspomnianą już honorową nagrodę Związku Kompozytorów Polskich. Na szczególną uwagę zasługuje promocja współczesnej muzyki śląskiej, która w jego interpretacjach, w wykonaniu przede wszystkim Orkiestry Muzyki Nowej zabrzmiała m.in. w Chinach, Francji, Szwecji, Belgii, Danii.
Przez 15 lat pracował jako pedagog w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II st. im. K. Szymanowskiego w Katowicach. Praca z młodzieżą jest mu przez cały czas szczególnie bliska o czym niech świadczy wspólny projekt uczniów Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II st. w Katowicach im. K. Szymanowskiego i Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II st. im. F. Chopina w Bytomiu, który miał swój finał w formie wspólnego koncertu w sali kameralnej NOSPR w czerwcu 2024 roku.